Financieele Dagblad
Eergisteren, 29 juli, was het weer Earth Overshoot Day. Met deze ‘opgebruikte aarde dag’ wijzen milieuactivisten erop dat we een te grote ecologische voetafdruk hebben. We nemen te veel van moeder aarde, waardoor alsmaar minder overblijft voor onze kinderen en kleinkinderen. ‘Earth Overshoot Day’ valt op de dag van het jaar waarop de mensheid net zoveel producten en diensten heeft opgebruikt dan de aarde in datzelfde jaar kan produceren én dat wij net zoveel afval hebben geproduceerd dan we kunnen verwerken. Bij dat afval gaat het dan om de uitstoot van broeikasgas CO2.
Eergisteren zouden we dus alle voorraden van 2021 hebben opgebruikt en alle CO2 van dit jaar hebben uitgestoten. Voor de komende vijf maanden leven we dus op de pof. Althans volgens de theorie. Want in de dagelijkse praktijk eten we er uiteraard geen boterham minder om. Zoals we ook geen boterham minder aten na de Earth Overshoot Day van 14 december 1981. En zoals we er ook geen minder zullen eten wanneer deze dag in 2061 ergens in februari zal vallen.
Net als ‘ecologische voetafdruk’, ‘draagvermogen van de aarde’ of ‘planetaire grenzen’ klinkt ‘Earth Overshoot Day’ wetenschappelijk. Maar wetenschappelijk is het van beperkte waarde. wanneer een groep onderzoekers in het tijdschrift PLoS Biology het concept eens kritisch onder de loep neemt, ontdekt ze dat de bedenkers zes criteria gebruiken om vast te stellen of we al dan niet bezig zijn de aarde op te gebruiken. Van die zes criteria echter -koolstof, akkerland, grasland, visgrond, bosgrond en bebouwde grond- blijkt er bij vijf weinig aan de hand. Bij een ervan, bosgrond, is er zelfs een positief resultaat: bossen groeien tegenwoordig veel sneller dan dat mensen bossen kappen.
Het enige criterium waarop we sterk negatief scoren, is koolstof. Dat is de CO2 die we de lucht inblazen. Die hoeveelheid is zo groot dat deze niet meer door bossen of oceanen kan worden opgenomen. Dat probleem, en de daaruit volgende klimaatverandering, is inmiddels wijd en zijd bekend. Daar heb je geen ´World Overshoot Day´ voor nodig. Hoe serieus en wetenschappelijk het begrip ook klinkt, uiteindelijk is het niet meer dan een middel om aandacht te trekken, de alarmklok te luiden en mensen aan te zetten tot actie.